Syçan gemrijileriň bir görnüşidir.Uly we kiçi görnüşleriň 450-den gowrak görnüşi bar.450-den gowrak görnüş bar.Olaryň sany köp we birnäçe milliard bar.Çalt köpelýär we güýçli janlylyga eýe.Islän zady iýip, islendik ýerde ýaşap biler.Kompaniýanyň düşündirişine görä, meniň ýurdumda gemrijileriň 170-den gowrak görnüşi bar we ýurdumyň günortasynda gemrijileriň 33 görnüşi bar.
Alakalar gemrijilere gözegçilik edýän kompaniýalaryň dört sany umumy elementidir.Her bir bölümde, her maşgalada ýa-da her bir adamda syçanlaryň näçeräk köpelýändigi meselesi bar.Alakanlar we durmuşymyz ýeterlik däl diýip bolmaz!Alakalar diňe bir mebellerimizi dişlemek bilen çäklenmän, iýmitlerimizi hem ýuwutman, eýsem ýaýramak aňsat bolan köp mikroblary hem göterýär.Biziň üçin adamlar, öýüňizde bir zat dişlense, syçanyň zyňyndylary, syçanyň yzlary we ş.m. bolsa, gemrijilere gözegçilik edýän kompaniýa size syçanyň işjeňliginiň bolmalydygyny aýdýar.Syçanlar iýmit iýmekden we hapalamakdan başga-da, gaplaýyş materiallaryna, mebellere, agaçlara we durmuş enjamlaryna dykylýar.Resmi maglumatlara görä, öýlerde düşündirilmedik ýangynyň dörtden bir bölegi syçanlaryň elektrik simlerini dişlemeginden bolup biler.Alakalar diňe bir oňaýly öý gurşawyna çynlakaý täsir etmän, eýsem çynlakaý howp döredip biler.
1. Alakalaryň esasy howplary haýsylar:
1. Keselleriň ýaýramagy:
Syçanlar köp keselleriň suw howdany ýa-da wektorlarydyr.Syçanlar tarapyndan adamlara ýokaşýan 57 görnüşiň gyrgyn, epidemiki gemorragiki gyzzyrma, leptospira, tif we garynja gaýraüzülmesi bolup durýandygy mälimdir.Gemrijiler keselleri gönüden-göni adamlara ýa-da ektoparazitler arkaly adamlara we haýwanlara ýaýradyp bilerler.Hünärmenler taryhda gemrijilerden döreýän keseller bilen ömrüni taryhdaky ähli uruşlarda ölenleriň sanyndan köp diýip çaklaýarlar.
Keseli ýaýratmagyň üç usuly:
1) Alakanyň ektoparazitleri, adam bedenini dişlänlerinde we gan soranda patogeniň ýokaşmagy üçin wektor hökmünde ulanylýar;
2) Bedeninde patogen mikroorganizmleri bolan syçanlar, iýmit ýa-da suw çeşmelerini syçanyň işjeňligi ýa-da nejis arkaly hapalaýar, iýmitlenenden soň adam kesellerine sebäp bolýar;
3) Alakalar adamlary ýa-da patogenleri trawma arkaly çozýar we ýokançlyga sebäp bolýar.
2. Senagat we oba hojalygynyň durmuşyna zyýan:
Alakalary dişlemek endigi simlere gönüden-göni zyýan berýär, optiki kabeller bolsa enjamlaryň kesilmegine ýa-da zaýalanmagyna sebäp bolýar.Dünýädäki ýangynyň 20% -i syçanlar sebäpli ýüze çykýar.
2. Syçan tapylandan soň nädip ýok etmeli:
1. Daşky gurşaw gemrijilerine gözegçilik:
Alakanlar ýaşamak we köpelmek üçin suw, iýmit we başpena şertlerine mätäç.Şonuň üçin onuň ýaşamagy üçin ýaramly gurşaw döretmek bir ýerdäki gemrijileriň mukdaryny ep-esli azaldyp, gemrijilere gözegçilik etmegiň netijelerini birleşdirmegi aňsatlaşdyryp biler.Şonuň üçin ilki bilen daşky gurşaw arassaçylygynda gowy iş etmeli, haşal otlary we öýüň töwereginde tötänleýin gaplanan zatlary aýyrmaly we içerde we açyk arassaçylygy ýygy-ýygydan arassalamaly.Her dürli gap-gaçlar we güneşler arassalanmalydyr.Çemodanlar, şkaflar, kitaplar, aýakgaplar we şlýapalar ýygy-ýygydan barlanmalydyr.Gemrijileri höwürtge ediň.
Syçanlar üçin iýmit kesiň: Alakanyň iýmitine diňe bir adam iýmiti däl, eýsem iýmit, zibil, azyk senagatynyň galyndylary, zyňyndylar we ş.m. girýär. Bu zatlar syçanlaryň iýmit alyp bilmezligi üçin ýapyk gaplarda saklanmalydyr.Syçanjygy ýok etmek maksadyna ýetmek üçin zäherli çeňňegi passiw iýiň.
2. Fizikany deratizasiýa usuly:
Enjamlar bilen deratizasiýa usuly hökmünde hem tanalýan bu uzak wagt bäri ulanylýar we has köp amaly usullary bar.Diňe syçan duzaklary we kapasalar ýaly dürli syçan duzaklaryny öz içine alman, basmak, gulplamak, ýapmak, gysmak, öwürmek, doldurmak, gazmak, ýapmak we atmagy hem öz içine alýar.Fizika we gemrijiler bilen gözegçilik käbir ylym we tehnologiýa hem üns berýär.Mysal üçin, garaguş kafesi (gysgyç) syçanjygyň deşiginiň agzyna goýulmaly we syçanjygyň deşiginden belli bir aralyk bolmaly.Kämahal öldürmek derejesini ýokarlandyrmak üçin kamuflaage ulanylýar;garaguş kapasasyndaky çeňňek täze bolmaly, gemrijileriň iýmegi gowy görýän iýmitleri bolmaly.Adatça, “täze obýekt reaksiýasy” sebäpli ilkinji gije syçanlara sebete gitmek aňsat däl we sebetiň derejesi iki ýa-da üç günden soň ýokarlanar.
3. Himiki gemrijilere gözegçilik:
Neşe serişdelerini deratizasiýa usuly hökmünde hem bellidir, deratizasiýa üçin iň giňden ulanylýan we iň täsirli usuldyr.Neşe serişdeleriniň deratizasiýasy içegäniň zäherlenmesini we tüsse deratizasiýasyna bölünip bilner.Gemrijiler hökmünde ulanylýan içege gemrijileri esasan organiki birleşmeler, ondan soň organiki däl birleşmeler, ýabany ösümlikler we olaryň ekstraktlary.Aşgazan-içege gemrijileri, syçanlara oňat täsir etmegi, iýmekden ýüz öwürmezligi we ýeterlik wiruslylygy talap edilýär.Dürli zäherli çeňňekler, esasan, oňat täsiri, ýönekeý ulanylyşy we uly dozasy bilen ýasalýar.Ondan soň zäherli suw, zäherli poroşok, zäherli ýelim, zäherli köpük we ş.m.Alýumin fosfid we hloropikrin ýaly tüsse we deratizasiýa ammarlarda we gämilerde tüsse we deratizasiýa üçin ulanylyp bilner.
4. Gemrijilere gözegçilik etmegiň biologiki usuly:
Iki tarapy öz içine alýar: biri, syçanlary öldürmek üçin tebigy duşmanlary ulanmak.Gemrijileriň tebigy duşmanlary köp, esasan sary garynjalar, ýabany pişikler, öý pişikleri, tilkiler we ş.m., bürgüt, baýguş we ş.m. ýaly ýyrtyjy guşlar we ýylanlar ýaly ownuk ýyrtyjy haýwanlar bar..Şonuň üçin bu gemrijileriň tebigy duşmanlaryny goramak gemrijileriň zeperini azaltmak üçin peýdalydyr.
5. Ekologiki gemrijilere gözegçilik:
Rodagny, gemrijilerden goraýan binalary, gemrijilerden iýmitleri kesmek, ekin meýdanlaryny özgertmek, ýapyk we açyk daşky gurşaw arassaçylygyny gowulandyrmak, gizlin gemrijileri aýyrmak we ş.m., ýagny ýaşaýyş gurşawyna we şertlerine gözegçilik etmek, özgertmek we ýok etmek bilen daşky gurşawy gowulaşdyrmak arkaly gemrijileriň ýaşamagyna amatlydyr.Gemrijiler şol ýerlerde ýaşap we köpelip bilmez ýaly.Gemrijilere gözegçilik etmek, ekologiki gemrijilere gözegçilik etmek.
Iş wagty: Iýun-03-2021